O ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ

ΜΕ ΤΟΝ ΖΩΓΡΑΦΟ ΑΝΤΩΝΗ ΛΑΡΙΟ.

ΜΙΚΡΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ

 Χ.θ.: Το χρώμα εγκιβωτίζεται στην εμβληματοποίησή του. Ο πατροκτόνος κίτρινος, κόκκινο καδμίου το κορίτσι, μπλε κοβαλτίου ο πανθηράνθρωπος...

Αντώνης Λάριος Γλυπτά ανθρώπινης κλίμακας από μεικτές τεχνικές πάνω στο φελιζόλ που συνδέονται μεταξύ τους με τη στοιχειώδη σχέση των βασικών χρωμάτων και με μια συρραφή ζωικών και ανθρώπινων στοιχείων (ο γιος σκοτώνει τον πατέρα, oriolus – oriolus, stabat mater) να καταλήγει ως την παράδοξη γενετική σύντηξή τους με τη μορφή υβριδίου (πανθηράνθρωπος). Οι εικόνες αυτές προκύπτουν μέσα από τη φαινομενολογία του γκροτέσκου, από τον Bosch ως τα αινιγματικά κολλάζ του σουρρεαλισμού (Max Ernst). Το ανθρώπινο σώμα εξακολουθεί να παρουσιάζεται με τρόπο νευρωτικό και με μια κίνηση «παγωμένη» σε κάποια ενέργεια ενοχική. Ο άνθρωπος είναι απλά ένας άλλος άνθρωπος, το ζώο είναι ένα ολόκληρο «έθνος», ένα έμβλημα - η χρωματική του ιδιότητα ενισχύεται από την σχηματική του. Τις κινήσεις τους τις εγγράφω σε αόρατα πτωτικά τρίγωνα.

X.Θ.: Η εικόνα στα όριά της και όλα οδεύουν σε δραπέτευση, δηλωτικό – πειρακτικό...

Αντώνης Λάριος Η εικόνα μου επιθυμώ να ανησυχεί τον καρπωτή - θεατή. Η θέση του ζωγράφου είναι εκ των πραγμάτων δηλωτική. Με ενδιαφέρει το «πειρακτικό» κομμάτι της επικοινωνίας, μιας επικοινωνίας σε ανθρώπινη κλίμακα , διυποκειμενική που σε πολλές περιπτώσεις εκπίπτει στα όρια της ύβρεως κατά της κοινής ηθικής. Από αυτήν ακριβώς την υποκριτική ηθική προσπαθούν τα πλάσματά μου να δραπετεύσουν με τρόπο αστείο. Το χιούμορ είναι απαραίτητο στο επικλινές έδαφος της σύγχρονης καλλιτεχνικής απόπειρας, είναι αναλγητικό.

X.Θ.: Τίποτα δεν μας ταράζει, απλά όλα μας συμφιλιώνουν με το παράδοξο...

Αντώνης Λάριος Με απασχολούν οι αντιθέσεις της ζωής, η ύπαρξη τους με οδηγεί στο να ζωγραφίζω. Είμαστε όλοι θεατές του παράδοξου και του γκροτέσκου σε καθημερινή βάση. Τη συνεχή συγκινησιακή ρήξη με αυτό τη μετατρέπουμε σε ένα είδος αταραξίας. Προσλαμβάνουμε «εν εαυτώ» την κοινωνική βία, την φιλτράρουμε και την εξοστρακίζουμε μέσα από τα γνωστικά μας συστήματα και ηθικά συμπλέγματα, σαν να την «διορθώνουμε». Στο βαθμό αυτό, και σε αισθητηριακό επίπεδο με απασχολεί η αναμετάδοση της βίας με μια κλασσικίζουσα μορφοπλαστική και συνθεσιακή αταραξία: αόρατα σχήματα, κίνηση – αντικίνηση, ηρεμία προσώπων, αβαθής χώρος, έμφαση στο περίγραμμα.

Χ.Θ.: Το αριστερό μου χέρι , το δεξί σου χέρι, ψυχαναγκασμός ή το αλογικό μας παιχνίδι;

Αντώνης Λάριος Το δεξί χέρι είναι το «καλό χέρι», είναι αυτό που πρέπει να μένει «καθαρό». Καταπιέζεται στα έργα, εξαρθρώνεται εύκολα, κρύβεται όταν το αριστερό μπορεί να κάνει όλες τις δουλειές που μπορεί να κάνει αυτό, κρύβεται για να καλλιεργεί το φόβο στους γύρω, να τους εκβιάζει. Ψυχαναγκασμός – καταναγκασμός είναι ένας δυϊσμός, μια σύγκρουση καλού και κακού. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι του καλλιτεχνικού πράττειν. Το έργο πρέπει μέσα από τα διάφορα τεχνικά στάδια που έχουν την μορφή ιεροτελεστίας, να επαναλαμβάνεται με αγχώδη τρόπο, το διαπιστώνω και στους συναδέλφους μου ζωγράφους.

Χ.Θ.: Ιερό – ανίερο. Η πληγή, ό,τι μας σοκάρει, ό, τι μας ενώνει...

Αντώνης Λάριος Ιερό και ανίερο εμβληματοποιούνται μέσα από την πληγή, η οποία μόνο ξεκάθαρα μπορεί να ζωγραφιστεί. Η συμπληρωματική σχέση ιερού και ανίερου έρχεται να ορίσει μια νέα διπολική σχέση, αυτής της «πληγής» στον καμβά και του «αρτιμελούς» καρπωτή, όχι με την έννοια του σοκ ως προσβολή της δημοσίας αιδούς. Με ενδιαφέρει η εξαντικειμενοποίηση του σώματος, ο επιδειξιασμός, η δραματοποίηση του τραύματος με τον εξουσιαστικό τρόπο που επιλέγει η εκκλησιαστική ζωγραφική. Επιλέγω το γυναικείο σώμα στην πιο υγιή του φύση και το μετατρέπω σε «πάσχον» σώμα για να δημιουργήσει ένα μυστικό δεσμό με το θεατή, όχι για να τον εκβιάσει απαραίτητα με την σοκαριστική θέαση της «πληγής – βίαιης» πράξης. Επιθυμώ ο θεατής να γελάσει με τον φόβο του, όχι να συμφιλιωθεί με αυτόν, αλλά να τον «επιστρέψει πίσω σε αυτόν που του ανήκει», στους γεννήτορες κάθε ταξικής φοβίας, κάθε ιθύνουσας ομάδας που διεκδικεί για τον εαυτό της την ελευθεριότητα και σε αυτό το σημείο ασκώ κοινωνική κριτική, σε αυτό το επίπεδο ενωνόμαστε με την «πληγή».

Χ.Θ.: Εμμονή στο σχέδιο – περίγραμμα ως μια απονεκρωμένη ζωγραφική περιοχή χωρίς να επιθέσουμε τρυφερότητα ή σκληρότητα...

Αντώνης Λάριος Το σχέδιο είναι κάτι εσωτερικό. Κατά τον Ingres, «το σχέδιο είναι η αγνότητα της τέχνης». Όταν δεν προκύπτει μέσω της παρατήρησης και είναι διανοητικό μοιάζει άκαμπτο, στυλιζαρισμένο, γεμάτο ανατομικά λάθη και χωρικές ασυνέπειες. Στη ζωγραφική μου η προϋπάρχουσα γνώση του αντικειμένου, σε συνδυασμό με την άμεση μεταγραφή μιας αισθητήριας ή συναισθηματικής κατάστασης που προκύπτει από τους ελεύθερους συνειρμούς, δημιουργούν ένα κράμα σχεδιαστικού απόλυτου αλλά όχι ακριβούς. Όταν ζωγραφίζω χρησιμοποιώ ένα προσχέδιο στο βαθμό που θεωρώ άρτιο, σαν το έργο υπό κλίμακα. Η περαιτέρω εργασία μου είναι χειρωνακτική και δεν εμπεριέχει συγκινησιακή εμπλοκή. Πρόκειται κατ΄εμέ για το «αγνό κομμάτι» της τέχνης, του εργατικού πονήματος, που φαινομενοποιείται στο έργο μου μέσα από απονεκρωμένες ζωγραφικές περιοχές, βαμμένες, έξεργες, μιμούμενες οικοδομικές τεχνικές.

Χ.Θ.: Τρελοί, τσιρκολάνοι, σακάτηδες, ανθρωπόμορφα πουλιά σε χώρο αβαθή. Ο άλογος συνειρμός μας, η γάτα – λαμπατέρ;

Αντώνης Λάριος Η μυθολογία προτείνεται έναντι της ιστορίας ως ποιητική του ανορθόλογου. Μέσα από αυτή την ποιητική, ξεπηδά ένα γκροτέσκο καρναβάλι από πλάσματα αναιδή, πλάσματα ενός ταξικού ασυνείδητου θα λέγαμε, μιας ταξικής λίμπιντο. Ο χώρος τους είναι αβαθής, σφηνωμένος ανάμεσα τους, εμβληματικός, εντείνει τη βία της οπτικής πρόσκρουσης. Ένα σώμα από εκφραστές του υποανθρώπινου, του δαιμονιακού, μέσα σε μια καταγέλαστη διαδικασία ταπείνωσης του είδους. Πρόκειται για τους εφιάλτες μου, ίσως και του θεατή, σε μια προσπάθεια να τους διασκεδάσω, νιώθω ότι δε μου ανήκουν καν. Μπορεί να τους ξυπνήσει ένα αντικείμενο στην βιτρίνα ενός παλαιοπωλείου, παράδοξο και μεταφυσικό. Προσπαθώ να φανταστώ που βρισκόταν πριν, φαντάζομαι μια γυναίκα δίπλα του να χαϊδεύεται με το ένα της χέρι και με το άλλο να χαιρετά έναν άνδρα τυλιγμένο σε φλόγες...

Χ.Θ.: Γκροτέσκο- δεισιδαιμονία ως προσωπικός μυθολογισμός, παραμυθία. Όλα με μια αισθητική παλαιάς ζωγραφικής. Ωδή στο Degas, Goya, Max Ernst, Bosch και όλοι να συναντιώνται στο παράδοξο, στην τέχνη του μεσαίωνα και να επανέρχονται σε μια φροϋδική συνομιλία.

Αντώνης Λάριος Η μεσαιωνική ζωγραφική χαρακτηρίζεται από την ανωνυμία και κάποιους απλούς τυπολογικούς αισθητικούς κανόνες, γι αυτό και διέπεται από μια οικουμενικότητα. Ήταν η τέχνη, θα λέγαμε, σε εικαστικό επίπεδο, μιας επιτυχούς «παγκοσμιοποίησης», όπου δυτικό και ανατολίτικο στοιχείο εναρμονίζονταν. Μια κοινή γλώσσα όπως είναι η επιστήμη της ψυχολογίας. Το γκροτέσκο από την άλλη κινείται σε ένα παράλληλο χρονικό σύμπαν, μεταϊστορικό. Αντανακλά την ηθική αστάθεια κάθε επόχης, κάθε κοινωνίας που χτίζει και γκρεμίζει συνεχώς τους μύθους της. Αποτελεί πάντα κάτι σύγχρονο, φαντασματικό όπως είναι η σύγχρονη ζωγραφική. Είναι η έκφραση των συμπλεγμάτων ενοχής και υπεροψίας των πρωτοκοσμικών χωρών που παγκοσμιοποιούνται εθνοφυλετικά και ταξικά, π.χ γροτέσκο σύγχρονων αμερικανικών ταινιών. Έχει μια αυτοηδονιζόμενη σχέση με την περιγραφικότητα, χαρακτηριστικό της μεσαιωνικής τέχνης. Ένα τέρας για να γίνει πιστευτό μονο λεπτομεριακά μπορεί να αποδοθεί.